Angelica Doctolero

Nanawagan sa mga taga-Visayas at Mindanao ang local water utilities administration na magtipid sa paggamit ng tubig laban sa epekto ng El Niño phenomenon.

Ito’y para mapaghandaan ang posibleng pagtama ng matinding tag-tuyot sa mga nabanggit na rehiyon matapos sabihin ng pagasa na posible pang uminit ang panahon na mararanasan sa ibat-ibang lugar sa bansa sa mga susunod na buwan.

Ayon sa LWUA, dapat mapaghandaan ang pagdating ng El Niño, na inaasahan sa susunod na buwan hanggang setyembre at posibleng magtagal hanggang sa unang quarter ng taong 2024.

Iginiit ng ahensya na nagsasagawa na sila ng water supply inventory sa lahat ng water district sa bansa, upang maging sapat ang suplay ng tubig sa loob at labas ng Metro Manila.

Inatasan narin nila ang lahat ng water districts, na paigtingin ang information campaign sa pagtitipid ng tubig.

Sa kabila nito, nananawagan sa kongreso ang ahensya, na magkaroon ng mas malaking pondo para sa pagpapaigting ng kanilang proyekto sa bansa.

Muling inirekomenda ni Senator Grace Poe, Chairperson ng Senate Public Services Committee, ang pagsasapribado ng Ninoy Aquino International Airport upang maging mas maayos ang operasyon nito at maiwasan ang ibat-ibang uri ng aberya.

Ayon kay Sen. Poe, matagal na dapat isinailalim sa pangangalaga ng pribadong kompanya ang NAIA, para naiwasan ang pagkaantala sa mga flight na nagdulot ng libu-libong kanselasyon sa biyahe ng mga pasahero.

Naniniwala ang senador, na mas makakatulong sa turismo ng bansa kung ililipat ang pangangalaga nito, tungo sa mas magandang pasilidad.

Binigyang diin pa ni Sen. Poe, na kung ililipat ang NAIA sa pribadong kompanya, dapat masiguro ng gobyerno ang kakayanan nito na mapaganda ang serbisyo sa taumbayan at sektor ng transportasyon sa bansa.

Samantala, sang-ayon din si Senator Chiz Escudero, sa naging mungkahi ni Sen. Poe, upang mas maging maayos ang serbisyo at maitaas ang kapasidad nito pero dapat na maging malinaw ang tungkulin ng pribadong kompanya maging ng pamahalaan.

Siniguro ng Department of Social Welfare and Development na maihahatid ang tulong para sa mga maaapektuhan ng pag-aalburoto ng bulkang Mayon sa Albay, Bicol at Bulkang Taal sa Batangas.

Sa eksklusibong panayam ng DWIZ, sinabi ni Social Welfare Spokesperson Asec. Romel Lopez, na inatasan na ni Social Welfare Secretary Rex Gatchalian, ang mga Regional Office na maging alerto kaugnay sa aktibidad ng dalawang nabanggit na bulkan.

Nilinaw naman ni Asec. Lopez, ang sistema ng food stamp kung saan, makakatanggap ng P3,000 ang isang milyong nabibilang sa food poor o yung mga pilipinong sumasahod ng mas mababa sa P8,000 kada buwan.

Layunin nitong matulungan ang mga Pilipino na makabili ng masustansyang pagkain gamit ang elctronic budget transfer at masiguro ang pagbabago sa kanilang pamumuhay.

Sinabi ng opisyal na 40% ng mga sakop ng food stamp ay manggagaling sa mga benepisyaryo ng 4p’s habang 60%  naman dito ay mula sa food poor.

Umaasa ang mga motorista na magpapatuloy ang mababang presyo sa kada litro ng langis sa mga susunod na linggo.

Iginiit ng pampubliko at pribadong motorista, na dapat nang gawing stable ang pagpapatupad ng rollback o bawas-singil sa produktong petrolyo upang mas gumaan ang kanilang pasanin bunsod ng nagtaasang presyo ng mga bilihin sa bansa.

Aminado din ang mga tsuper, na unti-unti na nilang nararamdaman ang pagsigla sa kanilang pamamasada, bunsod ng pagdami ng mga pasahero at pagbaba ng singil sa langis.

Matatandaang epektibo na ngayong araw ang bawas-singil sa kada litro ng gasolina, diesel at kerosene bunsod ng paghina ng demand sa china at pagtaas ng imbentaryo ng langis sa Amerika.

Iginiit ni Dating Congressman at Bayan Muna Chairman Atty. Neri Colmenares, na hindi transparent ang kabuuang proseso sa Corporate Income Tax ng mga Water Concessionaires.

Sa eksklusibong panayam ng DWIZ, sinabi ni Atty. Colmenares, na walang malinaw na paliwanag ang Manila Water at Maynilad Water services kaugnay sa kanilang inilalabas na water bill.

Sinabi ng Dating  Kongresista, na taong 2022 pa nang magsimula sa corporate income tax ang dalawang water concessionaires kung saan, posibleng dalawampung bilyong piso na ang kanilang nakolekta.

Binigyang diin ni Atty. Colmenares, dapat ilibre ng mahigit tatlong buwan ang mga households sa metro manila.

Ayon pa sa dating mambabatas, na bilyun-bilyon ang kinikita ng mga water concessionaires taun-taon, kaya maliit lang sakanila kung ililibre ang mga consumer.

Iminungkahi ng isang mambabatas na dapat idirekta na sa mga power plants ang mga paliparan sa bansa upang maiwasan ang iba’t ibang uri ng aberya.

Ayon kay Agri party-list Rep. Wilbert Lee, mas malaki ang matitipid ng pamahalaan kung ikukunekta ang mga Paliparan gaya ng Ninoy Aquino International Airport na ilang beses nang nagkaaberya at nagresulta ng kanseladong flights sa mga pasahero partikular na sa mga OFW na bibiyahe patungong abroad.

Ayon sa kongresista, kung ganitong sistema ang ipatutupad, milyun-milyong piso o katumabs ng 40% ang matitipid sa mga paliparan sa halip na nakakonekta sa mga utility providers.

Nabatid na aabot sa P40 -M  kada buwan ang electricity bill sa mga paliparan pero hindi naman ramdam ang magandang serbisyo nito sa publiko.

Iginiit ng mambabatas na ang ibinabayad sa mga provider ay ang buwis ng taumbayan na dapat nakatatanggap ng maayos na benepisyo.

Sinabi ni Cong. Lee, na ang matitipid sa gastos sa kuryente mula sa mga paliparan ay maaari pang ilaan sa ibang serbisyo ng pamahalaan tulad ng health care services, pabahay at tulong sa mga magsasaka.

Iginiit ng PAGASA Weather Bureau, na aabot sa 10 hanggang 15  bagyo ang maaaring pumasok sa Philippine Area of Responsibility simula ngayong buwan hanggang sa Oktubre.

Ayon kay PAGASA Weather Specialist Benison Estareja, maaaring maglandfall ang mga paparating na bagyo partikular na sa Luzon at Visayas habang ang iba naman ay maaari lamang palakasin ang hanging habagat partikular sa kanlurang bahagi ng bansa.

Asahan din ang pabagu-bagong panahon dulot ng El Niño Phenomenon.

Sa ngayon, patuloy na binabantayan ng PAGASA ang sitwasyon sa loob at labas ng bansa, para sa kaligtasan ng publiko.

Nagbabala sa mga residente ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology kaugnay sa patuloy na degassing activity ng bulkang Taal.

Ayon sa  PHILVOCS , patuloy na nagbubuga ng sulfur dioxide ang Taal volcano na nagdulot ng makapal na steam-rich plumes makaraang umabot sa halos 6,000 kilometro ang taas na ibinubugang gas nito.

Dahil dito, nagkaroon ng Volcanic Smog sa paligid ng bulkang Taal na siyang bumubuo ng mga pinong droplet na naglalaman ng volcanic gas na maaring magdulot ng pangangati sa mata, lalamunan, at respiratory tract sakaling bumagsak ito sa katawan ng tao.

Nagpaalala ang PHILVOCS lalo na sa mga residenteng nakatira malapit sa Taal volcano na mas mainam kung manatili nalang sa loob ng bahay, isara ang mga pinto at binatan ng bahay upang hindi pumasok ang makakapal na abo mula sa Taal main crater at gumamit na makapal na panaklob at N95 mask sakaling lalabas ng bahay.

Sinabi ng PHILVOCS na madalas tinatamaan ng vog yung mga may kondisyong pangkalusugan tulad ng hika, sakit sa baga at sakit sa puso, mga matatanda, mga buntis na kababaihan at mga bata.

Maaari namang uminom ng maraming tubig ang mga tinamaan ng volcanic gas upang mabawasan ang anumang pangangati o paninikip ng lalamunan

Binigyang diin ng National Water Resources Board na ang desisyon sa alokasyon ng tubig ay nakabatay sa sitwasyon ng water level sa angat dam, na kasalukuyang nasa 189.6 meters.

Ito ang inihayag ni NWRB Executive Director Dr. Sevillo David Jr., sa eksklusibong panayam ng DWIZ, na posible pang maibigay ang pangangailangan ng mga residente sa Metro Manila maging sa mga irigasyon.

Ayon kay Executive Director David, dapat maikunsidera ang epekto ng El Niño sa bansa na inaasahang tatagal hanggang sa susunod na taon kung saan, target ipagpatuloy ang pagrelease ng tubig sa Anggat Dam.

Sinabi pa ni Dr. David, na patuloy ang pakikipag-ugnayan ng kanilang ahensya sa Metropolitan Waterworks and Sewerage System, mga water concessionaires, at iba pang ahensya ng gobyerno kaugnay sa alokasyon ng tubig upang maiwasan ang water interruption at matugunan ang pangangailangan ng mga residente.

Nanawagan din sa publiko ang opisyal, na magtipid sa paggamit ng tubig upang maiwasan ang malalang epekto ng El Niño sa bansa.

Iginiit ng Manila Water Services na wala pa silang natatanggap na opisyal na abiso mula sa Metropolitan Waterworks and Sewerage System kaugnay sa planong pagpataw ng mas matinding parusa sa mga water concessionaires na mabibigong gampanan ang kanilang serbisyo sa taumbayan.

Kasunod ito ng pagkaantala ng tubig sa ilang lugar sa bansa partikular na sa metro manila, bunsod ng maintenance activities.

Sa panayam ng DWIZ, sinabi ni Dittie Galang, Head Corporate Communications ng Manila Water, na pinag-aaralan na nila ang implementing rules and regulation sakaling magpatupad ng kautusan ang mwss.

Ayon kay Galang, mababa ang posibilidad na magpatupad ng water interruption ang Manila Water sa Metro Manila at iba pang lugar sa bansa sa kabila ng epekto ng El Niño.